Kultura

Moderna kultura u Kragujevcu je uspostavljena od trenutka kada je proglašen prvom prestonicom moderne Srbije 1818. godine, u vreme kneza Miloša Obrenovića. Čitav niz institucija prvi put u istoriji srpske države se osniva u Kragujevcu u tom periodu: prve novine – “Novine srbske” i štamparija, muzička formacija “Knjaževsko – srpska banda“ koju osniva Jozef Šlezinger, prvi teatar “Knjaževsko – srpski teatar“ pod upravom Joakima Vujića, prva gimnazija 1833. godine, Licej – viša škola 1838. godine, prva galerija slika, prvi sud “Sud kragujevački” 1820. godine, a postoje i osnovane pretpostavke da je Narodna biblioteka osnovana u Kragujevcu. Od usvajanja prve Strategije razvoja kulture u Kragujevcu 2003. godine, ostvareni su veliki pomaci u oblasti razvoja kulture. Kroz kontinuirano uvećanje finansiranja kulture u poslednjih nekoliko godina, izgradnjom nobih objekata za poterebe kulture, realizacijom novih programa i razvojem publike, kultura je zauzela značajniju ulogu u Gradu. Na nivou Grada je zaokružena organizaciono-programska infrastruktura. Promovisan je i prihvaćen koncept ''Miloševog venca'' kao jedinstvene prostorne kulturno-istorijske celine. Od 2003. godine, osnovane su nove ustanove kulture: Pozorište za decu (2003.), Muzički centar (2009.) i Ustanova kulture ''Koraci'' (2017.). Proširena je teritorijalna nadležnost Narodnog muzeja na područje opština Šumadije (2022) i promenjen naziv u Narodni muzej Šumadije, kao i naziv Ustanove kulture “Pozorište za decu i mlade” (2022) imajući u vidu da je osnovana nova scena za mlade. Formulisan je pristup spomeničkoj zaštiti i ulepšavanju grada.

 

U nadležnosti lokalne samouprave u Kragujevcu su 11 ustanova kulture.

Narodni muzej Šumadije u Kragujevcu - Narodni muzej Šumadije u Kragujevcu je osnovan 1949. godine kao oblasni muzej koji je pokrivao teritorije nekoliko okruga odnosno Oblast kragujevačku, a sa radom je počeo 1951. godine otvaranjem stalne postavke u Amidžinom konaku. Narodni muzej Šumadije u Kragujevcu je ustanova kulture, pripada kategoriji kompleksnih muzeja zavičajnog karaktera čija je delatnost prikupljanje, proučavanje, stručna i naučna obrada, zaštita i prezentacija kulturnih dobara koju obavlja na teritoriji opština Kragujevac, Aranđelovac, Topola, Batočina, Lapovo, Rača i Knić.

 

Ustanova Spomen-park „Kragujevački oktobar“ predstavlja prepoznatljivo ime na prostoru Balkana kao jedinstvena memorijalna celina koja uspešno posluje više od pola veka, pa samim tim i predstavljanje publici na jedan specifičan način je olakšano, jer već po samom imenu ustanove, većina razume značaj Memorijalnog kompleksa. U toku Oktobarskih svečanosti, koje čine centralni kulturni događaj za Grad Kragujevac, Spomen-park „Kragujevački oktobar“ ima vodeću ulogu. Pored primarnog događaja „Veliki školski čas“ na kome uživo svake godine prisustvuje više hiljada građana Kragujevca i koji je uživo emitovan na Radio televiziji Srbije predstavljanje svih događaja je intezivirano u mesecu septembru preko savremenih društvenih mreža, sajtova kulture, lokalnih tv reklama, pozivnica i dr. U okviru Spomen-parka osnovan je, 15. februara 1976. godine, Muzej "21. oktobar" s ciljem prikupljanja, obrađivanja, čuvanja i prezentiranja dokumenta o streljanju i žrtvama, putem izložbi i štampanih publikacija. Pored toga, Spomen-park organizuje tradicionalne manifestacije, dok se izložbe iz domena savremenog umetničkog stvaralaštva organizuju u Gradskoj galeriji "Mostovi Balkana" otvorenoj 7. aprila 2005. godine. Na samom ulazu u memorijalni kompleks nalazi se zgrada Muzeja "21. oktobar", arhitektonsko rešenje Ivana Antića i Ivanke Raspopović. Unutar zgrade, na njenom donjem nivou, nalazi se galerija u kojoj je stalno izložen ciklus slika "Kragujevac 1941" jugoslovenskog slikara Petra Lubarde. Povremeno se, u ovom prostoru, priređuju pokretne izložbe umetničkog i dokumentarnog karaktera drugih muzeja, antiratnih centara, mirovnih pokreta i asocijacija za zaštitu ljudskih prava iz zemlje i inostranstva, dok je na gornjem nivou 2003. godine postavljena novu, stalnu postavku „Kragujevačka tragedija 1941“ grupe autora istoričara Staniše Brkića, Nenada Đorđevića, mr Milana Koljanina, akademskog slikara-grafičara Irene Pounović i akademskog slikara Igora Stepančića.

 

Istorijski arhiv Šumadije Kragujevac je ustanova kulture koja prikuplja, čuva, vrši zaštitu i sređivanje arhivske građe nastale na području Šumadijskog okruga i omogućava njeno korišćenje u naučne i druge svrhe, kao i njeno publikovanje. Građa Istorijskog arhiva Šumadije obuhvata period od 1809. do 2013. godine, dok glavnina datira iz međuratnog perioda i vremena posle Drugog svetskog rata. Najveći deo dokumentacije je na srpskom, a manji na ruskom, turskom, nemačkom i francuskom jeziku. U depoima Arhiva, u devet grupa, razvrstano je ukupno 520 fondova i zbirki (oko 1800 dužnih metara arhivske građe). Arhivskom građom od izuzetnog značaja proglašeno je 8 fondova, 2 zbirke i 1 dokument, a arhivskom građom od velikog značaja – 43 fonda i 3 zbirke. Stručna biblioteka Arhiva sadrži više od 6000 naslova, uglavnom istorijskog sadržaja. Danas je Istorijski arhiv Šumadije u Kragujevcu ustanova kulture od regionalnog značaja, čiji fondovi i zbirke predstavljaju dragoceni izvor za proučavanje novovekovne srpske istorije.

 

Centar za negovanje tradicionalne kulture „Abrašević“ Kragujevac, osnovan je 2006. godine, od strane grada Kragujevca i pravni je i umetnički sledbenik, KUD-a „Abrašević“, osnovanog daleke 1905. godine. Po svom konceptu rada, ovo je jedini Centar ove vrste u zemlji i predstavlja ustanovu kulture od nacionalnog interesa. Svoju misiju „Abrašević“ ostvaruje kroz sledeće delatnosti i ansamble: „Ansambl narodnih pesama i igara“, „Omladinski folklorni ansambl“, „Dečiji folklorni ansambl“, „Škola narodnih igara“, „Veliki narodni orkestar“, „Pozorište mladih“ (dramska scena, reč teatar, teatar poezije), Književni klub „Abrašević“, pevačka grupa „Arhaika“, pevači solisti, izdavaštvo i produkcija Centra. Centar danas ima oko 500 članova, razvrstanih u više sekcija, koje rade sa velikim uspehom. Osnovna delatnost Centra je izvođačka umetnost. Ovde se neguje tradicionalna kultura i umetnost kako Srba tako i ostalih naroda koji žive u Srbiji. Osnovni cilj je čuvanje i negovanje tradicionalne kulture i predstavljanje bogatstva kulturne baštine kroz brojne programe koje Centar priprema i izvodi na scenama širom Srbije i van nje.

 

Muzički centar Kragujevac je osnovan 2009. godine sa ciljem uspostavljanja institucionalne organizacije muzičkog života grada kao delatnosti od opšteg kulturnog interesa. Predstavlja povratak tradiciji izvođaštva u Kragujevcu gde je 1831. godine Knjaževsko-srpska banda kneza Miloša Obrenovića, a pod vođstvom Josifa Šlezingera, označila početak moderne muzičke i građanske kulture u Srbiji. Time su stvoreni uslovi da gradski muzički umetnici (stvaraoci i izvođači, solisti i ansambli) i gradske muzičke manifestacije (koncerti i festivali) postižu viša umetnička dostignuća i potpunije zadovoljavaju kulturne potrebe građana Kragujevca na području umetničke muzike. Centar promoviše pre svega umetničku muziku, ali su takođe i drugi žanrovi poput simfo - roka, džeza, etno muzike zastupljeni na repertoaru ansambala koji nastupaju u organizaciji Muzičkog centra. Program je namenjen ljubiteljima i poznavaocima muzike kao i profesionalnim muzičarima.

 

Knjaževsko-srpski teatar osnovan je 1835. godine. Poniklo u vreme borbe za nacionalnu nezavisnost i u periodu kada su postavljeni temelji kulturnom životu u Srbiji, pozorište u Kragujevcu delilo je sudbinu svog naroda, održavajući kontinuitet preko raznih družina i pozorišnih formacija. Obnovljeno posle Drugog svetskog rata, postalo je najotvorenija kulturna institucija grada čije se delovanje osećalo u užoj i široj sredini. Na sceni ovog pozorišta odnegovana je čitava plejada vrsnih umetnika koji su ostavili dubokog traga u istoriji pozorišne umetnosti zemlje. Teatar u Kragujevcu koji je nosio ime osnivača prvog srpskog teatra Joakima Vujića, izrastao je po svom repertoarskom izrazu i scenskom tretmanu u moderno savremeno pozorište. Hatišerifom od 1830. i 1833. godine Srbija dobija autonomiju i pravo da podiže kulturno-prosvetne i zdravstvene ustanove. Kragujevac je u to vreme prestonica obnovljene Srbije u kome je Knez Miloš Obrenović podigao svoj dvor sa upravnim i administrativnim aparatom, u njemu se utemeljuje i Knjaževsko-serbski teatar (1835. godine). To je uslovilo dolazak učenih Srba iz Vojvodine koji će u Kragujevcu započeti pionirski rad na kulturno-prosvetnom polju. U Kragujevcu se prve pozorišne predstave pominju 1825. godine. Na poziv Kneza Miloša u jesen 1834. godine u Kragujevac dolazi Joakim Vujić kao ličnost velikog pozorišnog iskustva i poznavalac obimnog pozorišnog repertoara. Postavljen je za direktora teatra sa zadatkom da organizuje rad pozorišta. Kragujevačko pozorište od 1965. godine nosi naziv pozorište “Joakim Vujić”, a od 1970. Teatar, u pogledu repertoara i scenskoj realizaciji dela ostvaruje vrhunska dostignuća. Na Dan Teatra, svakog 15. februara, najeminentnijim srpskim piscima, glumcima, rediteljima, scenografima, kompozitorima, najstarije srpsko pozorište uručuje Statuetu „Joakim Vujić” (dodeljuje se za izuzetan doprinos razvoju pozorišne umetnosti u Srbiji) i Prsten sa likom Joakima Vujića (dodeljuje se za izuzetan doprinos razvoju Teatra i afirmaciji njegovog ugleda u zemlji i inostranstvu). Autor Statuete „Joakim Vujić” je Nikola Koka Janković, akademski vajar i član SANU - Srpske akademije nauka i umetnosti. Iz teatra su 1965. godine inicirani Susreti profesionalnih pozorišta Srbije Joakim Vujić, koji su svake godine u maju održavani u drugom od desetak gradova. Od 2004. do 2011. godine teatar je bio domaćin Joakimfesta, a od oktobra 2006. godine Međunarodnog pozorišnog festivala Joakimfest. Kao institucija od posebnog značaja za srpsku kulturu i umetnost, Teatar nastoji da razvije i druge delatnosti osim prikazivanja predstava. Od 2005. godine pokrenuo je izdavačku delatnost sa stalnim časopisom Joakim, osnovana je Galerija Joakim, izdao monografije dobitnika Statuete Joakim Vujić, 2009. godine objavio prvu knjigu iz edicije Premijera, započeo istraživanje i objavljivanje kragujevačkog dramskog nasleđa. 14. februara 2007. godine na predlog Upravnog odbora Teatra Joakim Vujić Skupština Grada Kragujevca donela odluku kojom se najstarijem srpskom teatru vraća prvobitni naziv, Knjaževsko-srpski teatar.

 

Dom omladine Kragujevac je jedna od najstarijih ustanova kulture u Kragujevcu, osnovan 1984. godine pod nazivom „Omladinski dom”. Jedna od glavnih funkcija mu je bila organizovanje gradskih manifestacija (Dan mladosti, Prvi maj), kao i arhiviranje akcija tadašnjeg omladinskog aktivizma (omladinske radne akcije). Misija Doma omladine je razvoj i popularizacija urbane kulture mladih kao autora i za mlade kao publike u regionu Šumadije. Po svom programskom sadržaju, Dom omladine je polivalentni kulturni centar koji je od svog osnivanja bio usmeren ka muzičko-scenskoj, likovno-primenjenoj i književnoj umetnosti, da bi se u novije vreme okrenuo i prema filmskim i multimedijalnim granama umetnosti. Edukativne aktivnosti, kao sekundarni zadatak ustanove se najviše realizuju kroz pozorišne radionice za decu i mlade, ali i kroz aktivnu Muzičku radionicu, Filmsku radionicu i Likovni studio.

 

Narodna biblioteka „Vuk Karadžić“ Bibliotekarstvo ima duboke korene u Kragujevcu, a Narodna biblioteka je jedna od najstarijih institucija kulture u gradu. Kragujevac je u prvoj polovini XIX veka (1818–1841) bio sedište važnih državnih, sudskih i vojnih ustanova srpske državnosti i parlamentarizma, ali i kolevka mnogih obrazovnih i kulturnih institucija. Pravni okvir za institucionalni razvoj nastao je tek odredbama hatišerifa iz 1830. godine. Osnivaju se institucije od nacionalnog značaja: Sud narodni srbski, Sovjet, Konzistorija, zatim prvi orkestar Knjažesko-srbska banda pod upravom kapel-majstora Josifa Šlezingera (1831), biblioteka Knjažesko-srbske kancelarije (1832) i prva srpska gimnazija južno od Save i Dunava (1833) i u njoj gimnazijska biblioteka. Državna štamparija, Knjaževsko-srbska knjigopečatnja ili Tipografija pod upravom Adolfa Bermana iz Beograda je 1833. preseljena u Kragujevac i odmah nakon puštanja u rad, izdaju se Novine srbske pod uredništvom Dimitrija Davidovića (1834), a Knjaževsko-srbski teatar pod upravom Joakima Vujića osniva se 1835. godine. Takođe, prva državna apoteka formirana je u oktobru 1836. godine kao Knjaževsko-pridvorna. Liceum – prva visokoškolska ustanova u Srbiji osnovana je 1838. godine. Dimitrije Davidović je od obaveznih primeraka novina i knjiga, po uzorima „biblioteka evropejskih“ formirao pri Tipografiji državnu biblioteku koja je 1838. preneta u Ministarstvo prosvete. Zato istoričar dr Dejan Ristić smatra da je prva biblioteka formirana u Kragujevcu, a na njenim temeljima je osnovana i Narodna biblioteka Srbije. Kragujevačko čitalište osnovano je 1846. godine, odmah posle Beogradskog. Čitališta su ulavnom nicala kao rezultat privatne inicijative, bila su mesto okupljanja pojedinaca koji su pokazivali naklonost prema knjizi i pisanoj reči i zbog načina i organizacije rada smatramo ih začetnicima bibliotekarstva u Srbiji. Po preporuci Državnog saveta i na osnovu Rešenja koje je potpisao knez Mihailo Obrenović 14. juna 1866. godine gimnazijski fond knjiga je institucionalizovan kao Javna biblioteka pa se taj datum i godina smatraju za dan osnivanja Biblioteke. Preimenovana je 1920. godine u Narodna biblioteka. Današnji naziv Narodna biblioteka „Vuk Karadžić" dobila je 1953. godine.

 

Ustanova kulture ,,Koraci'' - Ustanova kulture „Koraci“ je osnovana Odlukom Skupštine grada Kragujevca 2017. godine, kao pravni sledbenik Privrednog društva Izdavačka kuća „Koraci“ d.o.o. Kragujevac. Jedan od osnovnih razloga osnivanja je oživljavanje i podrška izdavaštvu i to kako u samom gradu, tako i u širem regionu. Kao pravni sledbenik Izdavačke kuće „Koraci“ d.o.o. Kragujevac, nastavlja se tradicija Izdavačkog Društvenog preduzeća „Nova svetlost“, Novinsko izdavačkog i grafičkog preduzeća „Svetlost“ i ostalih izdavača u istorijskoj vertikali grada sve do „Knjažeskoserbske knjigopečatnje“, prve štamparije u modernoj srpskoj državi. Osnovna delatnost Ustanove je izdavaštvo i to pre svega beletristike, monografskih publikacija, časopisa i ostalih štampanih izdanja, kao i izrada vizuelnih identifikacija štampanih publikacija (od ideje do grafičke pripreme za štampu) za sve ustanove kojima je osnivač grad Kragujevac. Pored knjiga i časopisa, tu su katalozi, brošure i sva štampana galanterija. Takođe, jedna od osnovnih ideja i ciljeva osnivanja Ustanove kulture „Koraci“ je da se pored izdavaštva, Ustanova bavi poslovima koordinacije, pružanja specijalizovanih (dizajnerskih, pravnih i finansijskih) usluga, medijskog predstavljanja, komunikacije i odnosa sa javnošću i to pre svega za gradske ustanove kulture.

 

Pozorište za decu i mlade Kragujevac - istorija lutkarstva u Kragujevcu počinje 11. oktobra 1994. godine, kada je održan 1. Međunarodni lutkarski festival malih formi. Kvalitet festivala je iz godine u godinu rastao, a samim tim se sve više javljala zainteresovanost i potreba dece za jedinstvenim mestom gde bi se stvaralaštvo za decu u Kragujevcu negovalo. Neophodnost postojanja profesionalnog Pozorišta za decu i mlade prepoznaje i Skupština grada Kragujevca i konačno 2003. godine donosi Odluku o osnivanju "Pozorišta za decu Kragujevac". Od 01. januara 2004. godine Pozorište ima status pravnog lica i ujedno predstavlja najmlađe Pozorište te vrste u Srbiji.

 

Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac - Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac osnovan je odlukom Skupštine sreza Kragujevac 25. novembra 1966. godine. U početku rada Zavod je teritorijalno pokrivao područje tadašnjeg Sreza Kragujevac. Po ukidanju srezova delatnost Zavoda privremeno je proširena na opštine Velika Plana, Žabari, Petrovac, Žagubica, M. Crniće, Kučevo, Ljig, Mionica, Ub, Valjevo, Osečina, Krupanj, Ljubovija, Mali Zvornik, Loznica, Šabac, Vladimirci, Bogatić i Koceljeva. Osnivanjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture Valjevo, 1986. godine, teritorije opština Podrinja i Kolubare prelazi u nadležnost tog zavoda. Osnivanjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Smederevu 1995. Godine, opštine Velika Plana, Žabari, Petrovac, Žagubica, M. Crniće i Kučevo prelaze u nadležnost ovog zavoda. Zavod u Kragujevcu danas obavlja delatnost na teritoriji gradova Kragujevac i Jagodina i jedanaest opština Šumadijskog (Aranđelovac, Batočina, Topola, Rača, Knić, Lapovo) i Pomoravskog (Despotovac, Svilajnac, Ćuprija, Paraćin, Rekovac) regiona. Na ovoj teritoriji registrovano je 168 nepokretnih kulturnih dobara i to: 149 spomenika kulture (Kragujevac 43, Aranđelovac 12, Batočina 2, Topola 16, Knić 11, Rača 5, Jagodina 20, Svilajnac 11, Despotovac 5, Ćuprija 4, Paraćin 15, Rekovac 5), 9 arheoloških nalazišta (Kragujevac 2, Aranđelovac 1, Batočina 2, Jagodina 1, Despotovac 1, Ćuprija 1, Paraćin 1), 6 prostorno kulturno-istorijskih celina (Kragujevac 3, Aranđelovac 1, Topola 1, Jagodina 1) i 4 znamenita mesta (Kragujevac 1, Aranđelovac 1, Despotovac 1, Ćuprija 1). Osnovna delatnost Zavoda je sprovođenje sistema zaštite spomenika kulture, prostornih kulturno-istorijskih celina, arheoloških nalazišta i znamenitih mesta, kao i svih ostalih dobara, koja su u ovoj instituciji evidentirana, upisana kao dobra koja uživaju predhodnu zaštitu i imaju odlike na osnovu kojih zaslužuju da budu zaštićeni od strane države.

 

Gradskoj kulturnoj ponudi doprinose privatne organizacije i državne institucije u oblasti kulture i umetnosti. Posebno ističemo: Filološko-umetnički fakultet (FILUM), Muzička škola „dr Miloje Milojević“, Studentski kulturni centar, privatne galerije, škole glume, baleta, muzike, klubovi književnika i pisaca, kulturno-umetnička društva, sa kojima je Grad ostvario produktivnu saradnju u prehodnom periodu. U prethodnom periodu formirani su novi ansambli, kao i izgrađeni novi objekti za potrebe kulture. U okviru Muzičkog centra osnovani su novi ansambli: Gradski dečiji hor Mali liceum, Simfonijski orkestar Grada Kragujevca i Akademski orkestar akordeonista. Legat Nikole Koke Jankovića (nova organizaciona celina Narodnog muzeja Šumadije u Kragujevcu), nova Galerija Mostovi Balkana, Kuća Đure Jakšića (organizaciona celina Narodne biblioteke „Vuk Karadžić“), Savremeno pozorište (Dom omladine), Ruski kutak (narodna biblioteka).

 

U Kragujevcu se svake godine organizuje više kulturnih manifestacija od kojih su najznačajnije:

 

„Dan Grada Kragujevca“ je manifestacija koja se svake godine tradicionalno održava za Đurđevdan. Sastoji se od velikog broja kulturnih programa – koncerata na trgovima, koncerata klasične muzike, izložbi, dečjeg karnevala, kao i drugih pratećih prigodnih programa sa naglaskom na istoriju Kragujevca i njegovu ulogu u stvaranju moderne srpske države, odnosno prvu prestonicu moderne Srbije. Organizator manifestacije je grad Kragujevac.

 

„Veliki školski čas“, „Bdenje“, „Dosta su svetu jedne Šumarice“, „Oktoh“ i „Međunarodni salon antiratne karikature“, „Artija“ predstavljaju tradicionalne manifestacije koje su nastale iz potrebe obeležavanja pijeteta prema žrtvama – rodoljubima streljanim 21. oktobra 1941. godine. Ovim manifestacijama se promoviše mir, sećanje na žrtve stradale u ratovima širom planete, kao i kritika rata. Organizator manifestacija je ustanova Spomen-park „Kragujevački oktobar“ u Kragujevcu.

 

Kragujevački festival antiratnog, angažovanog i akademskog filma „KRAF“, je manifestacija koja kao festival antiratnog, angažovanog i akademskog filma ima za cilj da uputi poruke mira, uključi angažovane društvene teme i decentralizuje kinematografiju. Organizator manifestacije je NVO Millenium iz Kragujevca.

 

„Dani kragujevačke knjige“ je manifestacija koja ima za cilj da kroz višednevne raznovrsne programe prikaže kragujevačku izdavačku i stvaralačku produkciju, koja je bibliografski obrađena u Zavičajnom odeljenju biblioteke. Danima kragujevačke knjige cilj je da se ukaže na značaj zavičajne kolekcije, koja treba da sadrži sve knjižne i neknjižne materijale, koji se u i o Kragujevcu objave tokom godine. Ova manifestacija ne obuhvata isključivo jednu vrstu stvaralaštva izraženu kroz knjižnu i neknjižnu građu, već i mnogo širi diskurs zavičajnosti – predstavlja zavičajne autore (pojedince i udruženja) koji različitim interesovanjima i hobijima baštine tradiciju i kulturu grada i okoline.

 

„BAŠTeAtar“ je manifestacija koja kao jedini festival u regionu, selektuje predstave isključivo nastale van institucionalnih pozorišta i okuplja umetnike koji su odlučni da stvaraju i bez finansijske i operativne podrške pozorišnih kuća. Organizator manifestacije je ustanova Dom omladine „Kragujevac“ u Kragujevcu.

 

„Zlatna iskra“ je manifestacija – lutkarski festival koji se tradicionalno održava od oktobra 1994. godine, kada je održan 1. međunarodni lutkarski festival malih formi i kada su se, po prvi put, okupili stvaraoci koji u lutkarskoj formi izražavaju bogatstvo scenskog stvaralaštva. Od 2001. godine, ovaj festival se održava pod današnjim imenom. Organizator manifestacije je ustanova „Pozorište za decu“ Kragujevac.

 

„JoakimFest“ je manifestacija koja kao festival savremenog, modernog, društveno, estetski i poetički referentnog pozorišta, ima evro-regionalni koncept i temelji se na izboru predstava koje su u punom saglasju sa modernim izvođačkim pozorišnim praksama. Organizator manifestacije je ustanova Knjaževsko srpski teatar u Kragujevcu.

 

 „Joakimovi dani“ je manifestacija koja kao festival ima za cilj povezivanje pozorišta i umetnika i afirmaciju domaćeg dramskog stvaralaštva. Tradicionalno se organizuje u okviru Majskih svečanosti. Organizator manifestacije je ustanova Knjaževsko srpski teatar u Kragujevcu.

 

„Pozorišni susreti učenika gimnazija Srbije“ je manifestacija koja traje već 20 godina i predstavlja zvanično takmičenje učenika gimnazija Srbije, ustanovljeno Godišnjim kalendarom Ministarstva prosvete Republike Srbije. Ova manifestacija okuplja učenike gimnazija iz cele Srbije, promoviše kulturu kod mladih i razvoj glumačkih talenata. Organizator manifestacije je Prva kragujevačka gimnazija.

 

Međunarodni festival kamernih horova „Koncepti“ je manifestacija osnovana 1995. godine. Održava se bijenalno i jedini je horski festival koji od horova zahteva programski koncept. Festival je i deo umetničke asocijacije Evropa za festivale, festivali za Evropu (EFFE). Organizator manifestacije je Muzički centar u Kragujevcu. 

 

„Internacionalni festival umetnika harmonike“ je manifestacija koja se održava skoro tri decenije i tradicionalno okuplja najbolje izvođače iz celog sveta. Na njemu učestvuju pobednici najvećih svetskih takmičenja, te se na ovaj način ljubiteljima ove muzike najveća dostignuća u svetu umetnosti u harmonici čine dostupnim, što je i jedan od razloga uspešnosti poznate kragujevačke škole harmonike u svetu. Organizator manifestacije je DOO ''Ad libitum'' iz Kragujevca.

 

Festival kamerne muzike „Convivium Musicum” je manifestacija koja kroz kreativni programski koncept, izbor kamernih sastava i diverzitet muzičkih stilova, predstavlja jedinstvenu manifestaciju na ovim prostorima. Festival kamerne muzike je jedna od najmlađih manifestacija, koja je kvalitetom svojih programa doprinela da Kragujevac bude prepoznatljiv i po ovoj vrsti muzičkog stvaralaštva. Organizator manifestacije je Udruženje građana ''Convivium Musicum'' iz Kragujevca.

 

„Internacionalni džez festival“ je manifestacija međunarodnog karaktera koja postoji već 20 godina, sa održanih preko 120 koncerata, na kojima su nastupala svetski priznata imena džez muzike, od kojih su neka prvi i jedini put u Srbiji nastupala upravo na ovom festivalu. Organizator manifestacije je Udruženje ''Art kvart'' iz Kragujevca.

 

„Šumadijski bluz i džez festival“ je manifestacija koja ima za cilj promociju i razvoj bluza i džeza u Šumadiji i šire. Organizator manifestacije je ustanova Dom omladine ''Kragujevac'' u Kragujevcu.

 

„Arsenal fest“ je manifestacija koja kao jedan od najvećih domaćih muzičkih festivala okuplja više hiljada ljubitelja rok, pop i alternativne muzike iz zemlje i inostranstva. Jedan je od najprepoznatljivijih kragujevačkih i šumadijskih brendova, a na njemu nastupaju poznati muzičari iz celog sveta. Organizator manifestacije je Udruženje građana ''Arsenal fest'' iz Kragujevca.

 

„Šumadijski internacionalni filmski festival“ (ŠIFF) je manifestacija na kojoj se prikazuju debitantska ostvarenja mladih autora, sa fokusom na tematiku za mlade. Organizator manifestacije je Udruženje ''Art kvart'' iz Kragujevca.

 

„Fotorama“ je manifestacija koja kao međunarodni festival umetničke fotografije čiji program obuhvata sva područja umetničke fotografije uključuje i međunarodni foto konkurs za učesnike iz celog sveta. Organizator manifestacije je Foto-klub ''Apolo'' iz Kragujevca.

 

Festival narodne muzike „Dragiša Nedović“ je manifestacija koja ima za cilj promociju narodne muzike zasnovane na izvornoj narodnoj muzici i tradicionalnom muzičkom nasleđu. Manifestacija nosi ime jednog od najznačajnijih kragujevačkih muzičkih stvaralaca u ovoj vrsti muzike, čoveka koji je autor ogromnog broja pesama koje se danas smatraju narodnim, što je dokaz njihovog kvaliteta. Organizator manifestacije je Udruženje građana ''Kragujevac koncert'' iz Kragujevca.